کارنامه بیست ساله انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س)» در بیستمین همایش سراسری انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) بررسی شد.

به گزارش خانم ملیکا خرمشکوه دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی و خبرنگار اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی:

بیستمین همایش سراسری انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) تحت عنوان «کارنامه بیست ساله انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س)» در روز چهارشنبه 20 آذرماه 1398 از ساعت 8:30 الی17:30 در سالن دکتر تورانی دانشگاه الزهرا(س) برگزار گردید. 

این همایش که مورد استقبال جمع کثیری از اساتید، دانشجویان و کتابداران داخل و خارج از دانشگاه قرار گرفت؛ دو پانل و نه سخنران ویژه داشت. سخنران‌های ویژه سرکار خانم دکتر مهناز ملانظری، رئیس محترم دانشگاه الزهرا؛ سرکار خانم دکتر ندا گلیجانی مقدم، معاون محترم فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا؛ سرکار خانم دکتر معصومه کربلا آقایی کامران، استاد و مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه الزهرا؛ جناب آقای دکتر فریبرز خسروی، رئیس محترم انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران؛ جناب آقای سید کاظم حافظیان، استاد پیشکسوت رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی؛ سرکار خانم وحیدمنش، معاون اسبق دانشگاه الزهرا؛ سرکار خانم زهرا چراغی، دبیر اجرایی اولین همایش دانشگاه؛ جناب آقای دکتر امیر غائبی، استاد و ریاست محترم دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا و جناب آقای مهدی رحمانی، دبیر اتحادیه ادکا بودند. 

در آغاز همایش خانم دکتر ملانظری، رئیس دانشگاه الزهرا(س) ضمن خیر مقدم به حاضران در جمع گفت: «یک کار بیست ساله کار کوچکی نیست. انجمن این رشته و گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی الزهرا(س) از انجمن‌ها و گروه‌های مثال زدنی است. شور و شوق این گروه و انجمن در دانشگاه الزهرا(س) زبانزد است. راه‌اندازی بسیاری از کارها ساده است اما تداوم آن کاری بزرگ است».

در ادامه خانم دکتر ندا گلیجانی مقدم معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا(س) ضمن خیر مقدم گفت: «یکی از اتفاقات خوب در حوزه آموزش کشور انجمن‌های علمی بودند تا گپ و خلأهای موجود در نظام را بر مبنای علایق خود پر بکنند. یکی از خلأها، مهارت‌افزایی دانشجویان با یک چهارچوب قاعده مند در جهت شکل‌گیری مهارت ‌های فردی و اجتماعی و ارتباط با جامعه است. حفظ یک انجمن دانشجویی در طول زمان سخت است. قدمت بیست ساله یک انجمن نشان‌دهنده مدیریت دانش خوب و انتقال تجربیات در آن است. در طول سالیان، حمایت اساتید، دانشکده، گروه و معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه مشاهده شده است. در پرسشنامه‌ای که به نودانشجویان دادیم، مشخص شد که سه علاقه اول آن‌ها موسیقی، فیلم و کتاب است و فراوانی و درصد علاقه ‌مندان به کتاب بالا بود. بنابراین همچنان می‌توانیم به کتاب خواندن فرزندان این سرزمین امیدوار باشیم». 

در ادامه خانم دکتر معصومه کربلا آقایی کامران، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا(س) گفت: «آغاز بسیاری از کارها ممکن است آسان باشد که اکنون چنین نیست، ولی تداوم و پایداری آن مهم‌تر است. با تلاش و پایمردی می‌توان بر مشکلات کشور فائق آمد. هر طیفی از دانشجویان در هر مقطعی آمدند با مشکلات پیش‌رو پیکار کردند و این همایش را ادامه دادند. بحث دوم اعتماد به جوانان است. باید به جوانان اعتماد کرد و به آن‌ها میدان داد و همواره از آن‌ها حمایت کرد. جشن بیست سالگی، جشن زیبایی است، از تمامی همکاران در گروه تشکر می‌کنم، امیدوارم که صد ساله شوید.»

سپس آقای دکتر فریبرز خسروی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران گفت: «دلایل برگزاری یک همایش به مدت بیست سال در جامعه کم دوام ما، غیر انتفاعی بودن انجمن، داوطلبانه بودن، مدیریت دموکراتیک، خودگردان بودن و غیر سیاسی بودن آن است. خودانگیختگی در شکل‌گیری، توسعه حرفه‌ای در مسیر مشخص، تأثیرگذاری اجتماعی اهداف و فعالیت‌های آن از جمله دلایل بقای این فعالیت‌های دانشجویی است. از جمله عوامل مؤثر در ایجاد نهادهای مدنی، ظرفیت‌سازی از سوی دولت و شناخته شدن از سوی مخاطبان، تخصص‌ها و مهارت‌های کارآمد به شمار می‎روند. علت دوام داشتن یک نهاد مدنی، همراهی و همگامی و تأثیری است که بر محیط می‌گذارد. اساسی‌ترین دلیل رفتن به سمت نهادهای مدنی اهداف انسان دوستانه، نیاز به تجربه شخصی در برخورد با معضلات اجتماعی، دستورها و سفارش ‌های بزرگان در زمینه نیکوکاری است. ما با تجمیع نیروهایمان می‌توانیم اثرگذار باشیم». 

در ادامه آقای دکترکاظم حافظیان، استاد پیشکسوت رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی گفت: «حضور معنی‌دار و اثرگذار یک استاد در کنار دانشجویان باعث حمایت از دانشجو می‌شود. حضور در یک محیط دانشگاهی اگر تنها دلیلش گرفتن مدرک دانشگاهی باشد، بسیاری از افراد این کار را کرده‌اند. ولی دانشجویان فعال در انجمن‌ های علمی دانشجویی بسیار موفق‌تر از سایر دانشجویانی هستند که تنها به دنبال مدرک ‌اند. مدیریت دانشجویی در پرتو حمایت اولیاء دانشگاه است که پایدار می‌ماند». 

در بخش دوم برنامه، خانم دکتر وحید منش، معاون اسبق دانشجویی دانشگاه الزهرا(س) گفت: «باید از فرصت‌ها درست استفاده و بهره‌برداری کنیم. حضور در انجمن‌ها به تقویت خودباوری، نشاط علمی، شکوفایی علمی، تقویت اعتماد به نفس کمک می‌کند. باید فرصت‌ها را غنیمت شمرد». در ادامه مجلس را با اشعاری زیبا مزین کردند. 

در ادامه خانم زهره چراغی، دبیر اجرایی اولین همایش به مسیر پایه‌گذاری انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) و راه ‌اندازی نشریه پیک کتابداری پرداخت و رمز ماندگاری انجمن را ارتباط صمیمانه روسای دانشگاه با دانشجویان دانست و در ادامه به چگونگی علاقه ‌مند شدن خود به رشته اشاره کرد. 

سپس اعضای پانل اول به جایگاه داوری دعوت شدند. اعضای پانل اول دکتر شمسبد، دکتر پاکدامن، دکتر برادر و دکتر کوکبی بودند. 

اولین سخنران، خانم زهراگیاهی، ضمن تشکر از برگزارکنندگان و اساتید به ارائه مقاله خود با عنوان «نقش دانشگاه‌ها در قابلیت اشتغال» پرداخت. ابتدا به اهداف تشکیل انجمن‌های علمی دانشجویی پرداخت و ایجاد زمینه‌های مناسب برای شکوفایی استعدادها و برانگیختگی خلاقیت علمی، افزایش مشارکت و رقابت دانشجویان در فعالیت‌های علمی، تقویت خودباوری و اعتماد به نفس مثبت، ایجاد زمینه مناسب جهت کسب مهارت‌های فردی اجتماعی، شناخت از محیط‌های شغلی و پیش‌آگاهی مناسب را از جمله دستاوردهای حضور در انجمن‌های علمی دانست و در ادامه به ارکان انجمن‌های علمی و تاریخچه‌ای از انجمن‌های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا اشاره کرد. 

در ادامه خانم فرزانه بهارلو، کارشناس ارشد مطالعات آرشیوی و آرشیویست مرکز اسناد شرکت نفت، به ارائه مقاله خود با عنوان «همایش دانشجویی، فرصتی بی بدیل و تکرارنشدنی» پرداخت. در ابتدا فرایند برگزاری یک همایش دانشجویی را در قالب یک فلوچارت و به همراه توضیحات آن ارائه داد، سپس افزود: «روند برگزاری همایش‌های الزهرا به سوی تخصص‌گرایی، اندیشه کاربردی و مسائل روز و جریان‌سازی حرکت کرده است. مشکلات انجمن‌های دانشجویان شامل عدم همکاری برخی از مسئولان و دانشجویان، عدم تمایل شرکت های خصوصی به حمایت ملی را تغییر ناگهانی زمانی مکان برگزاری همایش در آخرین لحظات، فقدان مستند سازی و آرشیو فعالیت های انجمن در دانشگاه، کاهش بودجه معاونت فرهنگی دانشگاه، هم زمانی برگزاری همایش با سایر نشست ها است. 

در ادامه خانم ملیکا خرمشکوه، دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی مقاله مشترک خود با خانم فهیمه علی عسکری، دانشجوی کارشناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی را درباره «بررسی برنامه‌های نشریه پیک کتابداری دانشگاه الزهرا در سال‌های 96 و 97» ارائه داد: «انجمن‌ها و نشریات علمی واسط ارزشمند بین دانشجویان و متخصصان هستند که نقش گسترده‌ای در مهارت‌افزایی آن‌ها دارند. وجود تعامل تنگاتنگ انجمن با نشریه منجر به افزایش مشارکت دانشجویی، دانش‌افزایی، آشنایی بیشتر با نیازهای بازار کار و ارتقای کیفیت فعالیت‌ها و هم‌چنین کاهش هزینه‌های برگزاری برنامه‌ها و جلوگیری از موازی کاری می‌شود. انجمن‌ها و نشریات دانشجویی در دانشگاه‌ها منجر به پویایی دانشجویان می‌شوند. نشریه زیر مجموعه انجمن است. نباید این دو را از هم جدا بدانیم. 

در ادامه خانم سارا سلطانی، کارشناس ارشد مطالعات آرشیوی دانشگاه الزهرا(س) مقاله خود را با عنوان «انجمن‌های علمی دانشجویی مطالعات آرشیوی در جهان» ارائه داد: «انجمن علمی امکانی برای تعمیق و ترویج علم در فضای دانشگاه، فرصتی برای پیاده‌سازی آموخته‌ها و مشاهده نتایج آن در عمل است. داشتن خط مشی مدون و الکترونیکی از نقاط قوت انجمن‌های علمی دانشجویی مطالعات آرشیوی است چرا که موجب بیشتر شناخته شدن انجمن‌ها و فعالیت‌های آن‌ها می‌شوند.» 

در پایان پانل اول از دبیران علمی و اجرایی بیست همایش گذشته تقدیر شد. 

 

 

 

در ابتدای پانل دوم آقای دکتر غائبی، رئیس دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی و استاد گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) گفت: «چرا انجمن‌ ها به وجود می‌آیند؟ اهدافشان چیست؟ در انجمن‌ها ما می‌خواهیم زمینه‌ای را برای رشد استعداد و خلاقیت‌های دانشجویان ایجاد کنیم تا دانش و بینش دانشجویان تعمیق پیدا کند. همایش‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند و همایش ما بیشتر جنبه دانشجویی دارد و در گستره ملی است. با هم همخوانی دارند. شکوفایی استعدادها را حتماً در پی داریم. ایجاد تحرک برای فعالیت‌های فکری، رشد خلاقیت، مشارکت علمی و نهادینه سازی آن، نقد و تحکیم بین آموزش عالی و جامعه، این‌ها اهدافی است که دانشگاه الزهرا سعی کرده است آن‌ها را تا حدی تحقق ببخشد.»

در ادامه آقای مهدی رحمانی، دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران و دبیر اتحادیه ادکا گفت: «همایش الزهرا(س) با سابقه‌ترین همایشی است که هر ساله برگزار می‌شود. انجمن علمی دانشگاه دوم است. بسیاری از مباحث از جمله مدیریت بحران، کارهای گروهی در انجمن علمی تجربه می‌شود. ما ده هزار انجمن علمی در سراسر کشور داریم که هدف اصلی آن‌ها کمک به گروه، دانشگاه، دانشکده از لحاظ مهارتی و علمی است. فعالیت‌ها در فضای دانشجویی و در کنار فضای درسی منجر به تربیت دانشجوی چند بعدی می‌شود.»

سپس اعضای پانل دوم به جایگاه داوری دعوت شدند. اعضای پانل دوم دکتر کیانی، دکتر منصوریان، دکتر آبام و دکتر مهربان بودند. 

در ابتدای پانل دوم مریم فتاحی، مسئول کتابخانه برق منطقه‌ای غرب استان کرمانشاه، به ارائه مقاله خود تحت عنوان «نقش انجمن‌های دانشجویی در اشتغال‌پذیری دانشجویان با تأکید بر ارتباط جامعه و صنعت» پرداخت: «انجمن‌های علمی دانشجویی می‌توانند به عنوان یک پل رابط بین صنعت و دانشگاه عمل کنند. اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی مهم‌ترین دغدغه نظام آموزش عالی کشور است. بنابراین به منظور از بین بردن شکاف بین دانشگاه و صنعت باید انجمن‌های علمی با حفظ روحیه خودجوشی و پیگیری و با هماهنگی دفتر ارتباط دانشگاه و جامعه زمینه‌ساز ورود دانشجویان به بازار کار شوند». 

در ادامه خانم مریم امرایی، دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) و مدیرمسئول نشریه پیک دانش مقاله خود را با عنوان «سیر تحول نشریه پیک دانش از آغاز تاکنون» را ارائه داد. ابتدا به تغییرات نشریه بیست ساله انجمن(پیک دانش) از لحاظ قالب، اسم نشریه، محتوا، طرح و... پرداخت. در ادامه به افتخارات نشریه اشاره کرد. 

در ادامه خانم آیسان پژوهانفر، دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) مقاله مشترک خود را با ملیکا خرمشکوه، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تحت عنوان «بررسی روند برگزاری و مقایسه همایش‌های انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا در سال‌های 95 تا 98» ارائه داد. ابتدا به معرفی اجمالی از انجمن دانشگاه الزهرا پرداخت. سپس روند برگزاری همایش‌های الزهرا را قبل، حین و بعد از برگزاری توضیح داد. در ادامه همایش‌های الزهرا در سال‌های 95 تا 98 را از لحاظ مناسب بودن زمان و مکان برگزاری، موضوع همایش، متفاوت بودن دبیران علمی و اجرایی، تعداد چکیده و مقالات دریافتی و پذیرش شده، تعداد شرکت‌کنندگان و حامیان و برآورد هزینه‌ها تحلیل و به نقاط قوت وضعف همایش‌های دانشگاه الزهرا اشاره کرد. 

در ادامه خانم دکتر آبام، استاد گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا(س) گفت: «در بیستمین همایش دانش تلویحی خود را منتقل کردیم که امیدواریم بهتر از قبل شود. خوب است که مستند شود و با توجه به ابزارها مستند شدن راحت شده است. و باید در آرشیو دانشگاه بماند تا بتوانیم از دانش و تجربیات مستند شده استفاده کنیم». 

در ادامه آقای دکتر منصور تاجداران، استاد پیشکسوت دانشگاه الزهرا، به ضرورت پیاده‌سازی کتاب درمانی در رشته‌های دیگر برای رسیدن به سطح ملی ومنطقه‌ای اشاره کردند. 

هم‌چنین آقای دکتر رضایی شریف آبادی در ادامه افزود: «فراهم کردن میدانی برای انجام تعهد اجتماعی، افزایش خشنودی دانشجویان از زندگی دانشجویی، ایجاد پیوستگی بین اساتید و دانشجویان، ارتقای سطح علمی دانشجویان بهبود مهارت‌ها و غنا کردن توسعه فردی و حرفه‌ای، حمایت حقوق و حمایت از بچه‌های انجمن، ارائه تسهیلات به دانشجویان جدید الورود، افزایش اعتماد به نفس دانشجویان، ارزیابی سطح علمی رشته‌ها، تقویت روحیه همکاری از جمله اهداف انجمن‌های علمی دانشجویی است». 

سپس خانم فهیمه علی عسکری، دبیر اجرایی همایش گفت: «سایت انجمن علمی دانشجویی الزهرا(س) در حال طراحی است تا اطلاعات تمام همایش‌ها مستند شود. برگزاری نمایشگاه آرشیو و تأسیس مرکز مشاوره اطلاعاتی از جمله دستاوردهای این همایش است». در ادامه تمامی دانشجویان را به شرکت در مجمع عمومی اتحادیه ادکا در روز سه‌شنبه 26 آذر ماه 98 در دانشگاه شهید بهشتی دعوت کرد. 

آقای مهندس عسگری، مدیر فرهنگی کل وزارت علوم گفت: «رشته علم اطلاعات از طریق فراهم کردن امکانات به دانشجویان این امکان را می‌دهد با ممارست در فعالیت‌های گروهی در سطح دیگری شغل‌آفرینی کنند. نقطه تفاوت دانشگاه و دانشجو، دانشگاه اجتماعی است. باید برای حل مشکلات جامعه و تشخیص این نیازها توسط جامعه راهکار اندیشید. دانشگاه باید بتواند حداقل تسهیل را برای مشارکت دانشجویی داشته باشد. مشارکت مستقیم دانشجویان از طریق فعالیت های فرهنگی، علمی و باید نسبت به بازتولید نهاد های اجتماعی صورت گیرد. باید بین نهاد جامعه و صنعت پیوند محکم‌تری برقرار شود. ما باید در دانشگاه‌ها فرهنگ گفت‌و‌گو را نهادینه کنیم تا از تنازع جلوگیری شود. ما می‌توانیم به شناخت و معنا کردن تجربیات خود بپردازیم و هم‌چنین به تداوم و تغییردر سیاست‌های فرهنگی توجه کنیم. بحث تغییر توسط کنشگران ایجاد می‌شود. باید امکان کنش فراهم کرد تاخطاهای سهوی را به حداقل رساند. باید به دانشجویان میدان داد تا در یک فضای توأم با دلسوزی و حمایت اساتید به فعالیت بپردازند و این سرمایه انسانی رو به فزونی باشد».

در ادامه آقای مهدی رحمانی افزود:«با توجه به اینکه اطلاعات مفهوم چند بعدی دارد، حلقه مفقوده فعالیت‌های انجمن علمی دانشجویی هنوز احصاء نشده است. در یک تعامل دو سویه، رسالت انجمن و ادکا بازخوانی و ارائه روزآمد فرصت‌هایی است که بصورت بالقوه در دانشجویان وجود دارد. امروزه آنقدر فضاهای متنوع و بالقوه به جز کتابخانه وجود دارد که می‌توان دانشجویان را به اشتغال پایدار و مولد رساند.» ایشان هم‌چنین پیشنهاد کرد تمبر انجمن ثبت شود و آقای مهندس عسگری با این امر موافقت خود را اعلام کرد. این امر یکی از نتایج مهم برگزاری همایش بیستم دانشگاه الزهرا بود. 

پس از اتمام ارائه مقالات، از دبیر علمی و اجرائی همایش و دیگر دست اندرکاران تشکر به عمل آمد. از میان مقالات رسیده به اعضاء هیئت علمی، 8 مقاله برای ارائه مورد پذیرش قرار گرفت که مقاله‌ای به عنوان مقاله برتر انتخاب نشد. در پایان از برگزارکنندگان همایش، اعضای هیئت علمی و در نهایت گروه پرتلاش و باپشتکار کادر اجرایی نیز تقدیر شد. سپس با اعلام زمان پذیرایی، حضار به خارج از سالن هدایت شدند و در پایان، بیستمین همایش با پخش کلیپ ویژه روز همایش و گرفتن عکس یادگاری خاتمه یافت.

 

 

دبیر علمی و مجری این همایش آقای دکتر سعید رضایی شریف آبادی، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا (س) و دبیر اجرایی آن خانم فهیمه علی عسکری، دانشجوی کارشناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا بودند.